🧑‍🎓 พันธมิตรเพื่อขับเคลื่อน SCP: จากมาตรฐานสากล สู่ผลลัพธ์ภาคสนามไทยโดย คุณเพชร ประภากิตติกุล ผู้อำนวยการ Sustainism (stnsm.org)

คุณเพชร ประภากิตติกุล ผู้อำนวยการ Sustainism (stnsm.org)

1) ระดับกรอบโลก: วิสัยทัศน์และมาตรฐานจากสหประชาชาติ

หัวใจของความร่วมมืออยู่ที่ SDG 12: Responsible Consumption and Production (SCP)—เป้าหมายว่าด้วยการบริโภคและการผลิตที่ยั่งยืน ซึ่ง UN ระบุชัดถึงการ “ทำได้มากขึ้นด้วยทรัพยากรที่น้อยลง” แยกการเติบโตทางเศรษฐกิจออกจากผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และยกระดับวิถีชีวิตที่ยั่งยืนของผู้คนทุกกลุ่ม สหประชาชาติ+2UNEP - UN Environment Programme+2

ในเชิงเครื่องมือ นโยบาย Sustainable Public Procurement (SPP) ภายใต้เครือข่าย One Planet ของ UNEP คือคานงัดที่เปลี่ยน “งบประมาณจัดซื้อของรัฐและองค์กร” ให้เป็นพลังตลาดเพื่อความยั่งยืน—ยกระดับความคุ้มค่า ความโปร่งใส และบูรณาการมิติสิ่งแวดล้อม–สังคม–เศรษฐกิจ เข้ากับกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ oneplanetnetwork.org+4UNEP - UN Environment Programme+4oneplanetnetwork.org+4

“Requirement ที่ดี = ผลลัพธ์ที่ยั่งยืน” ถ้ากำหนดสเปกและเกณฑ์ประเมินชัด ตลาดจะตอบสนองเอง (และงบก็หายใจโล่งขึ้น)

2) ระดับสถาบันกลาง: Sustainism (stnsm.org) ในบทบาทตัวเร่ง (Catalyst)

Sustainism Initiatives (STNSM) ทำหน้าที่เป็นแพลตฟอร์มและพาร์ทเนอร์ยุทธศาสตร์ให้ภาคธุรกิจและพันธมิตร เข้าถึง มาตรฐานสากล การยืนยันผลงาน (verification) และการยอมรับในระบบนิเวศความยั่งยืนโลก ทั้งในมิติการค้า การเงิน และ ESG โดยมีความร่วมมือกับองค์กรระหว่างรัฐด้านเกษตรและการตลาดในเอเชียแปซิฟิก (AFMA) ซึ่งก่อตั้งด้วยการสนับสนุน FAO และ ESCAP ของสหประชาชาติ—สะท้อนบทบาท “สะพาน” ระหว่างมาตรฐาน UN กับการปฏิบัติจริงขององค์กร stnsm.org+1

นอกจากนี้ STNSM ได้ประกาศ “Sustainism Business Practices Frameworks” และ “Guiding Principles” เพื่อให้ธุรกิจเดินงานเชิงกลยุทธ์–การเงิน–นวัตกรรม–การรับรองผลลัพธ์อย่างเป็นระบบ (คิดแบบสายงาน PMO: มีกรอบ มี milestone มีหลักฐานผลสัมฤทธิ์) stnsm.org+1

3) ระดับภาคสนามไทย: คลีน มหานคร ในฐานะคู่ปฏิบัติการ (Operating Partner)

บริษัท คลีน มหานคร ยืนหยัดในบทบาท “ผู้ปฏิบัติการเมืองสะอาด” เชื่อม SCP กับชีวิตจริงของชุมชน ผ่านห่วงโซ่ จัดเก็บ–คัดแยก–รีไซเคิล–ติดตามผล และการมีส่วนร่วมของแรงงาน/ชุมชน โดยตั้งเป้าสร้าง “เมืองสะอาด เมืองยั่งยืน” ให้ผลดีต่อคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจชุมชน และวัฒนธรรมความรับผิดชอบร่วมกัน—แนวทางนี้สอดคล้องกับกรอบ SPP ที่หน่วยงานท้องถิ่นสามารถใช้เป็นเกณฑ์จัดซื้อเพื่อผลักดันนวัตกรรมบริการจัดการขยะอย่างเป็นระบบ (พูดง่าย ๆ: ซื้อให้ “ยั่งยืนตั้งแต่ TOR”) UNEP - UN Environment Programme+1

4) โมเดลความร่วมมือ “UN – Sustainism – คลีน มหานคร”

4.1 นโยบาย & มาตรฐาน (UN/UNEP/One Planet – SDG12/SPP)

• ให้กรอบ เป้าหมาย–ตัวชี้วัด–หลักการจัดซื้อ สำหรับภาครัฐ/เอกชน

• เปิดพื้นที่เครือข่ายภาคี และองค์ความรู้ข้ามสาขา (ICT, อาหาร, อาคาร ฯลฯ) เพื่อยกระดับการจัดซื้อและนวัตกรรมที่มีผลลัพธ์จริง oneplanetnetwork.org+1

4.2 กลไกกลาง & การยืนยันผล (Sustainism)

• แปลงมาตรฐานโลกเป็น Roadmap เชิงปฏิบัติ และ Frameworks ทางธุรกิจ

• สนับสนุน การรับรอง/การเปิดเผยข้อมูลผลลัพธ์ ให้ยอมรับในเวทีสากล (คิดแบบ “getting audit-ready”) stnsm.org+1

4.3 ปฏิบัติการภาคสนาม (คลีน มหานคร)

• ทดลอง–ขยายผล โซลูชันเมืองสะอาด ในเทศบาล: แยกต้นทาง ระบบแรงจูงใจ ค่าตอบแทนที่เป็นธรรม โครงสร้างจัดซื้อ–เซอร์วิสเลเวล ฯลฯ

• สร้าง ข้อมูลเชิงประจักษ์ (evidence) เพื่อป้อนกลับสู่ One Planet/SPP (วงจรเรียนรู้) UNEP - UN Environment Programme

“นโยบายดีอย่างเดียวไม่พอ—อย่าลืมรถเก็บขยะต้องสตาร์ตติด เช้า–เที่ยง–เย็น” นี่แหละที่คลีน มหานคร ทำให้เป้าหมาย UN ลงพื้นจริง

5) แผนงานร่วม (Co-created Workstreams)

A. การค้าที่ยั่งยืน & การเงินยั่งยืน

• นำ Frameworks ของ Sustainism มาจับคู่ ผลิตภัณฑ์/บริการ ของคลีน มหานคร เพื่อเข้าถึง Green/Sustainability-linked Finance และตลาดจัดซื้อที่กำหนดเกณฑ์สิ่งแวดล้อม–สังคม (รวมทั้งโครงการนำร่องกับเทศบาลคู่ขนาน) stnsm.org

B. การจัดซื้อจัดจ้างยั่งยืน (SPP) กับเทศบาล/หน่วยงานรัฐ

• จัดทำ TOR + เกณฑ์ประเมิน ที่อิง One Planet SPP: ประสิทธิภาพทรัพยากร การลดก๊าซเรือนกระจก การจ้างงานเป็นธรรม ความโปร่งใสในการคัดแยก/จำหน่ายรีไซเคิล ฯลฯ

• ออกแบบ Contract KPIs/SLAs ให้ผูกกับผลลัพธ์ SCP จริง (ไม่ใช่แค่ตัน/เที่ยว) oneplanetnetwork.org

C. นวัตกรรมเพื่อ SCP

• โซลูชัน แยกต้นทาง–ดิจิทัลติดตามวัสดุ–ระบบแรงจูงใจชุมชน เพื่อลดของเสีย–เพิ่มรีไซเคิล

• พัฒนา Data Disclosure Pack สำหรับเมือง/นักลงทุน ใช้มาตรฐานที่สอดรับกับ UN/One Planet เพื่อการเทียบเคียงได้ (benchmarkable) oneplanetnetwork.org+1

6) ตัวชี้วัดผลลัพธ์ (Outcome KPIs)

• อัตราการแยกต้นทาง (%), อัตรารีไซเคิล (%), ตัน CO₂e ที่หลีกเลี่ยง, ค่าใช้จ่ายต่อหน่วยบริการที่ลดลง, อุบัติเหตุ/อาชีวอนามัย, ความพึงพอใจชุมชน, มูลค่าเพิ่มจากวัสดุรีไซเคิล

• SPP Compliance Score: สัดส่วนสัญญาจัดซื้อที่บูรณาการเกณฑ์ความยั่งยืนตาม One Planet

• Finance Readiness: จำนวนโครงการที่ผ่านเกณฑ์เปิดเผยข้อมูลตามชุดเอกสาร Sustainism เพื่อรองรับ Green/Sustainability-linked Finance oneplanetnetwork.org+1

7) บทบาทของคุณเพชร ประภากิตติกุล

ด้วยประสบการณ์สายกลยุทธ์–การตลาด–ESG และบทบาทเชื่อมโยงโครงการ Sustainism กับภาคี (เช่น AFMA และเครือข่ายที่เกี่ยวเนื่อง) คุณเพชรทำหน้าที่ Chief Integrator แปลงภาษามาตรฐานโลกให้เป็น แผนงาน–เอกสาร–หลักฐาน ที่หน่วยงานรัฐ/นักลงทุน/ผู้มีส่วนได้เสีย “เข้าใจ–เชื่อใจ–ลงนาม” ได้จริง (พูดแบบสายองค์กร: “from deck to contract, from pilot to policy”)

#CSCAP #AFMA #Sustainism